SARRERA



Txikia nintzenean banuen zerbait, ez zitzaidana batere gustatzen eta zera zen, baratzan lan egitea. Udaberrian eta udaran, frontoian egoten ginen beti, hura zen gure bigarren etxea.
Nere aita normalki etxera joateko, Enparantzatik pasa behar zuen eta noski, Frontoi ondotik ere. Gu han egoten ginen jolasten, futbolean, pilotan edo beste edozertan.
Askotan ez genuen, ez pilotarik eta ez baloirik izaten, baina han egoten ginen.
Arratsaldeko zazpiretan pasatzen zen bera handik eta berehala utzi behar izaten nuen jolasa, lanera joateko.
Hura amorrua hartzen nuena. Batez ere agintzen zidanean porruari belarrak kentzea! Lan horrek gaisotu egiten ninduen. Bai lan nazkagarria zela hura.
Makurtuta egon behar nuen edo bestela belauniko, baina belaunekin lurra ikuitu gabe.
Nere ustez, orduan hasi zen nere gerria izorratzen.
Nere aitak hau irakurriko balu, esango luke: "alfer zikina".
Aita baserriko semea zen, euslkaldun naturala, atleta, fakultadeak kristonak zituena. Eta nik oraindik hamar edo hamabi urte izango nituen.
Baratzan hasten ginenean lanean, ezer baino lehen, lurra irauli egiten genuen eta gero, atxurrarekin aitak egiten zuen lerro sakona, bertan zimaurra botatzeko.
Zimaur pila botatzen genion lurrari. Hori errepikatzen genuen urtero.
Eta nola diren gauzak, neri orain baratza pila gustatzen zait. Baratz txikia noski, ez dut lur gehiegi behar, nik ipuinak landatuko ditut.
Txarrena da, nik ez dudala laguntzailerik. Astero Mikel Zapirain etortzen da, bera da nere obraren teknikoa. Berak erabakitzen du aurrera zer doan.
Zimaur beharrik ez dut eta eskerrak, bestela ez dakit zer egingo nuken. Zerbait egiteko asmoarekin, hementxe nabil Altzan ikasi nuena Hendaian erabiltzen.
Atxurra dotorea dut, kerten luzekoa, kerten motxarekin ezin da arnasa gustora hartu eta hemen, gozatzeko bizi gara.
Nere baratza Hendaia goian dago, Lisardi auzoan. Nere etxetik bost minutura oinez.

-- Kaiku alferra, alferra, lan egin , lan egin.

Lehen esan dut bakarrik nagoela eta egia da, gertatzen dena papagaio hori maiz etortzen dela. Batzutan boladak egiten ditu hemendik mugitu gabe.
Ez dakit ze izen duen, nik Ansola deitzen diot. Asko errematatzen du, baino gol gutxi sartzen ditu. Ez du batere antzik, Elgoibarko goleatzaile handiarekin.
Neri ez dit trabarik egiten, baina oso lotsagabea da. Mutur handia du.
Baratzarekin jarraituz, esan behar dut tresnak eta laneko erropa gordetzeko, txabola txiki bat egin nuela lehengo urtean. Abarkak, bota batzuk ere baditut, txapela, zira bat, eta gero laneko tresnak. Egunero ordubete lan piskat egiteko.
Ez baldin badu euriarik egiten noski, bestela jai.
Txabola barruan badut leku txiki bat, hamaiketakoa egiteko edo norbaitekin garagardo bat hartzeko.
Txabolaren izkina batean pikuondo bat dago, piku beltza, hobe esan da. Pikuaren ezkerrean, hiru edo lau metrotara, sagasti txiki bat hasten da. Bost sagar klase dauzkat hemen. Zein ederra den sagarra, sagasti bertan jatea.
Xarma handikoa da nere baratza txiki hau.
Beno, orain gelditzen zait txarrena. Lan egin beharra. Zimaurren ordez liburu pila sartu behar ditut egindako lerrotan. Eleberriak, Olerkiak, Hiztegiak, Bertsoak, Ipuinak. Lerroak Kulturez bete behar ditut.
Nik ipuinak bildu nahi ditut.
Itxaropena daukat, baratz txiki honetan, Euskal Kulturaren gurdia zertxobait aurrera bultzatuko dugula.

Orain ez nago batere inspiratua. Duela pare bat hilabete, nere sendagileak aginduta, Pomadere Jauna, hasi nuen erregimen zorrotza eta hemen ez dago txantxarik, goseak ez dakar gauza onik.
Nik martxan jartzeko txuleta, patata prejituarekin jan behar dut, gero gazta edo intxaurrak, ardo beltz piskat edan eta kafea, kopa, bere puruarekin bukatzeko.
Hori ere etorriko da. Ansolak eta nik, egingo ditugu ipuin batzuk.

Nere erregimenari egin dizkiot bertso batzuk. Oso gutxi, baina piskat maite dut.

Larogeita hemeretzi
kilo gorputzean
larogei bat aurrean
besteak atzean.
A zer lasaitasuna
koipea galtzean
laister ez naiz itoko
galtza barrenean.

Hauxe ustegabea
zer den ezin esan
hasieran gogorra
orain ezin jasan.
Goizean ezin edan
gauean ezin jan
zein zaila den bizia
barre ezin denean.

Goizean barau eta
iluntzean berdin
tentsioa zaintzeko
ura gatzarekin.
Sabela betetzeko
aza ezerrekin
ze dantzatu behar da
musika honekin.

Lehen bi kokotx nituen
batek alde egin du
salgai zegoen baina
orain ezin saldu.
Dirurik gabe ezin
txuletak ordaindu
ezingo dut sekula
berriro gizendu.

Kokotx bakar batekin
ezer ez da berdin
apaiz izan nahi nuen
ta orain zer egin.
Nora noa lanera
lepo mehearekin
fedea ez da saltzen
azal hutsarekin.

Osasuna ederra
betidanikan da
bestela nola igo
biziaren malda.
Aldapa behera noa
hartzen porru salda
gora bizia eta
gora sardin zaharra.

Bertso klase hau, alu xamarra da egiteko, baino egina daude. Orain bigarren kokotxaren bila hasi behar dut.
Lehengo Ipuina : AMETS ISILA